فیلم هایی که سازندگان آنها ادعا می کنند بر اساس واقعیت هستند

ادعاهای مشکوک برخی از سازندگان فیلم های سینمایی در رابطه با ارتباط آثار آنها با واقعیت باعث می شود بسیاری از بینندگان مجذوب چنین ساخته هایی شوند و بیشترین همزاد پنداری را با عناصر و فضای فیلم داشته باشند. در این میان فیلم هایی که سازندگان آنها ادعا می کنند بر اساس واقعیت هستند اما حقیقت ندارند باید از آثاری که منابعِ قطعی واقعی دارند جدا شوند. در دیجیالیک به برخی از مهمترین فیلم های مدعی در این زمینه می پردازیم.

آثار زیادی در طول تاریخ سینما بر اساس واقعیت ساخته شده اند. با این حال چه کسی و چه چیزی می تواند اثبات کند که مطابقت داستان فیلم مورد نظر با اتفاقاتی که در واقعیت افتاده است چقدر است؟ به نظر می رسد که خودمان باید در این مورد اطلاعات کافی را داشته باشیم. لذا بهتر است به مواردی که در تطابق داستان های دنیای واقعی و سینما موثر هستند اشاره کنیم.

دسته ای از فیلم ها دارای داستان هایی هستند که در آنها رویدادهای دنیای واقعی تا حد زیادی با تخیل در هم آمیخته اند و به طور قابل ملاحظه ای دارای شاخ و برگ های اضافی هستند.

برخی دیگر از داستان ها که ادعا می شود واقعی هستند را باید با دیدی مشکوک مورد توجه قرار گیرند. این داستان ها که معمولا دارای روایت هایی غیر طبیعی مثل جن گیری های به ظاهر واقعی، مشاهده و آدم ربایی توسط بیگانگان و یوفوها و چنین موضوعاتی هستند باور بیننده را مخدوش می کنند.

برخی دیگر از فیلم ها هستند که به راحتی و اساساً بدون هیچ منبع قابل اتکایی ادعای واقعی بودن داستان را دارند. سازندگانِ چنین آثاری از ناآگاهی بیننده سوء استفاده می کنند و برای فروش بیشتر فیلمشان داستانی می سازند که به هیچ وجه حتی افسانه ی آن هم وجود نداشته است.

با این حال مخاطبینی هستند که در زمان دیدن فیلم مورد نظر عناصر و اِلمان های فیلم را مورد بررسی قرار می دهند. مثلا در فیلم هایی که چهره های واقعی به عنوان مهمان در فیلم حضور پیدا می کنند یا ایفای نقش قسمت های تخیلی را بدست می گیرند، مخاطب سعی در پیدا کردن شخصیت اصلی در داستان یا رمان مورد نظر می کند و با مراجعه به این شخصیت های داستانی از واقعیت یا عدم واقعیت آن ها آگاهی پیدا می کند.

فیلم هایی که سازندگان آنها ادعا می کنند بر اساس واقعیت هستند

آثاری واقعی اما آمیخته با تخیل و دروغ

فیلم هایی که ادعا می شود بر اساس واقعیت ساخته شده اند اما حقیقت این فیلم ها آنقدر تحریف شده است که به راحتی می توان آنها را تخیل محض در نظر گرفت. یکی از بدنام ترینِ این آثار مربوط به فیلم The Exorcism of Emily Rose (جن گیری امیلی رُز) محصول سال 2005 می باشد که حول حوادث ماوراء الطبیعه ی پیش آمده برای یک دختر جوان اتفاق میفتد. این فیلم با اینکه بر اساس واقعیت ساخته شده است اما وقایع آن به طور آشکار تخیلی شده و جزئیات داستان شکل دیگری گرفته است. در حقیقت می توان گفت این فیلم یک اثر تخیلی جعلی محسوب می شود.

با اینکه وقایع داستان در آلمان اتفاق افتاده است اما سازندگان، لوکیشن را در ایالات متحده تعیین کرده اند. همچنین علی رغم اینکه در داستان واقعی هیچ لمس فیزیکی از جانب شخصیت دختر اتفاق نمیفتد اما در فیلم ضربه زدن و لمس وجود دارد که به وضوح صورت می گیرد و حوادث ماورایی تشدید یافته است. همچنین به بخشی از فیلم که رای دادگاه نسبت به داستان واقعی معکوس می شود باید به عنوان یکی از تغییر یافته ترین جزئیات اشاره کرد.

برخی از سازندگان نه تنها داستان واقعی را کم و زیاد می کنند حتی پا را فراتر گذاشته و جعل های تاریخی و فرهنگی نیز در آثار آنها شدیدا به چشم می خورد. در این رابطه باید به یکی از مهمترین و پرحاشیه ترین فیلم های تاریخ به نام فیلم 300 اشاره کرد. داستان این اثر بدنام هالیوودی پیرامون نبرد ایران و یونان که به نبرد ترموپیل شهرت دارد روایت شده است.

در این فیلم تقریبا همه چیز اشتباه است و با وجود اینکه منابع تاریخی آشکار درباره اتفاقات فیلم وجود دارد اما تخیل، دروغ، اغراق و جعل در داستان کاملا مشهود است. کارگردان زک اسنایدر سربازان ارتش هخامنشی را همانند دیوهای وحشی به تصویر کشیده که در مقابل 300 جنگجوی اسپارتی با وجود برتری چند هزار نفری که سپاه ایران دارد، شکست مفتضحانه ای می خورند. این در حالیست که در هیچ کجای اسناد و کتب تاریخی چنین چیزی ثبت نشده است. البته ایرادات زیادی در داستان وجود دارد که باعث طیف وسیعی از انتقادات درباره فیلم 300 شده است.

در تمامی فیلم هایی که سازندگان آنها ادعای واقعی بودن داستان را دارند معمولا ظاهر اشباح و موجودات ماوراء الطبیعه و چیزهایی از این دست همانند یوفوها و موجودات فضایی به یک حالت و مشابه افسانه های ترسناک قدیمی به تصویر کشیده می شوند. چطور ممکن است یک کارگردان یا نویسنده به راحتی چنین چیزی را بپذیرد و بدون نگرانی از اینکه مورد سنجش مقام های بالاتر قرار گیرد اقدام به ساخت و اکران کند.

بیننده ی باهوش و کنجکاو فیلم مورد نظر را راستی آزمایی می کند و به دنبال حقیقت پشت پرده می رود. او با نگاه شکاکانه واقعیت یا عدم واقعیت ادعاهای نویسنده را آشکار می سازد و نقدهای قابل توجهی را برای فیلم می آورد. آیا برای دراماتیک تر ساختن یک فیلم لازم است که یک تولید کننده مسائل پیش پا افتاده ی عقلانی را زیر سوال ببرد؟ قطعاً بیننده دوست ندارد که او را ناآگاه جلوه دهند و از نگاه هنری او سوء استفاده کنند.

یکی از برجسته ترین فیلم های ترسناکی که سازندگان درباره آن ادعای بر اساس حقیقت بودن فیلم را دارند قسمت دوم فیلم کانجورینگ (Conjuring 2) است که در داستان این اثر مشاهده می شود که با مداخله و مشاوره ی شکارچیان ارواح به نام های اِد و لورین، خانه ای تسخیر شده به یک جهنم واقعی تبدیل می شود و نیروی شیطانی درون خانه از این زوج جستجوگر شکست می خورد. حوادث درون خانه یک تخیل است که بیش از نیمی از آن برای جذب مخاطب اتفاق میفتد. اما سازندگان چنین آثاری همواره در دنیای سینما بوده و خواهند بود.

فیلم های شناخته شده ترسناک دیگری هم هستند که گفته می شود برگرفته از واقعیت هستند. یکی از شناخته شده ترین آنها فیلم «وحشت آمیتیویل» است. این فیلم (The Amityville Horror 1979) که برگرفته از یک کتاب غیرداستانی است درباره تجربیات خانواده ای است که ادعا می کنند بعد از 28 روز حضور در یک خانه ی تسخیر شده، توسط عوامل ماوراء الطبیعه به بیرون رانده می شوند.

بعدها مشخص شد که این ادعا یک فریب بوده است. حیرت انگیز است که این مسئله باعث نشد که این فیلم به یک موفقیت بزرگ تبدیل نشود و نسخه های زیادی از آن در سال های بعد منتشر شد. حتی نسخه ای بازسازی شده از فیلم اصلی در سال 2005 هم اکران شد و جالب تر این است که همچنان به عنوان فیلمی بر اساس واقعیت شناخته می شود که این مسئله باعث سود تجاری قابل توجهی برای سازندگان شده است. تمامی فیلم های مذکور پر از اغراق و جعل هستند.

آثاری دارای داستان کاملا جعلی

تعدادی از آثار سینمایی با ادعای واقعی بودن داستان به مسئله موجوداتی اشاره می کنند که به نظر می رسد در هیچ داستان واقعی و هیچ کجای دنیا از آنها دیده نشده است. اگر هم سندی از وجود آنها در جایی باشد دلیلی بر حضور واقعی این موجودات در داستان فیلم نمی شود. از جمله ی این موجودات می توان پا گنده یا موجودات اسرارآمیز دیگر مثل فلچرها را نام برد. مطرح ترین فیلم ساخته شده در این زمینه The Legend of Boggy Creek 1972 می باشد که بر طبق گفته های عوامل فیلم این اثر بر اساس واقعیت ساخته شده است.

فیلم The Search For Bridey Murphy 1956 با ادعایی مبنی بر اینکه یک هیپنوتیزور موفق به بازگردانی یک زن به زندگی دنیای قبلیش شده است توانست مخاطبین زیادی را درگیر داستان خود کند. یا فیلم The Mothman Prophecies 2002 درباره ادعای مردم درباره دیدن چهره ای در سایه است که رویاهای نَبوی را نصیب آنان می کند. همچنین The Bye Bye Man 2017 که درباره یک شخصیت بوگی من تخیلی است.

فیلم Romasanta: The Werewolf Hunt 2004 با پرداختن به اتفاقات پیرامون داستانِ درامِ یک شخصیت گرگینه، پای داستان واقعی را به وسط کشیده است که اصلا چنین چیزی وجود نداشته است. اما یکی از عجیب ترین ادعاهای بی پایه و اساس درباره دو اثر معروف Annabelle و Robert the Doll 2015 است که درباره عروسک های تسخیر شده و عواقب مرگبار این عروسک های جاندار است.

بعد از عرضه این دو فیلم، دنباله های متعددی برای آنها ساخته شد. جالب است که از منابع غیر رسمی و با شایعاتی که احتمالا از جانب سازندگانِ این دو اثر پخش می شد علاقه مردم به این فیلم ها مخصوصا آنابل بیشتر می شد. اما با تحقیقات به عمل آمده مشخص شد که داستان هر دو فیلم کاملا ساخته ی ذهن نویسندگانشان بوده است.

یک نمونه ی دیگر از آثاری که ظاهرا بر اساس واقعیت ساخته شده اند را می توان در فیلم Johnny Frank Garretts Last Word 2016 مشاهده کرد که در رابطه با تبدیل نفرین به واقعیت است. آری درست متوجه شدید در این فیلم کسانی که در اعدام کردن یک شخص بیگناه دخیل بوده اند در معرض نفرین قرار می گیرند.

برخی دیگر از فیلم ها هستند که ادعاهای کاملا نادرست را در قالب واقعیت به خورد مخاطب می دهند. یکی از مهمترین آثار معروف که اساساً داستان واقعی آن دروغی بیش نیست فیلم «کشتار با اره برقی در تگزاس» The Texas Chainsaw Massacre است که در سال 1974 ساخته شد و این ادعای غلط همچنان در نسخه دوم در سال 2003 هم وجود داشت. بعداً مشخص شد که تمام ادعاهای سازندگان این فیلم نسبت به داستان آن فقط جنبه ی تبلیغاتی داشته است.

یکی دیگر از عجیب ترین فیلم های مدعی واقعیت که آشکارا داستان ترسناکش را تبلیغ کرد فیلم Exorcist: House of Evil 2016 است. این فیلم ادعا می کند که لوکیشن آن در خانه ای که جن گیری اصلی نسخه جن گیر 1973 در آن رخ داده است قرار دارد و این یک ادعای کاملا نادرست بوده است که بعداً توسط طرفداران فیلم اصلی به اثبات رسید. فاش شدنِ دروغ سازندگان در فیلم The Fourth Kind 2009 درباره ربوده شدن توسط بیگانگان در آلاسکا هم سر و صدای زیادی به پا کرد.

در ادامه می خواهیم شما را با بدنام ترین فیلم جعلی از حوادث واقعی آشنا کنیم. این فیلم هم مثل کشتار با اره برقی در تگزاس از آن دست آثاری است که به طور کامل داستان آن ساختگی و در پشت آن هیچ واقعیتی وجود ندارد. نام فیلم The Blair Witch Project 1999 می باشد. داستان روایت چندین جستجوگر است که برای پی بردن به واقعیت پشت یک افسانه که حاکی از وجود یک جادوگر گمشده است با دوربین های فیلمبرداری به دل جنگل می روند.

این فیلم به واسطه ی یک کمپین تبلیغاتی، مخاطبان خود را به واقعی بودن داستان متقاعد می کرد و به همین دلیل به یک موفقیت تجاری بدل شد. اما بعدها مشخص شد که حتی افسانه ای هم در دنیای واقعی درباره وجود یک جادوگر در منطقه ی مورد نظر وجود نداشت.

در آخر فیلمی با عنوان The Picnic at Hanging Rock 1975 توانست نظر مخاطبین را به خود جلب کند. موضوع داستان درباره گم شدن پنج دختر در جنگل های استرالیا در سال 1900 میلادی بود که به دلیل موفقیت زیاد، بسیاری با تصور واقعی بودن داستان، به این فیلم کامنت های مثبت دادند. اما اگر کمی درباره آن تحقیق کنید خواهید دیدی که هیچ منبعی درباره آن وجود ندارد.

به طور کلی آثاری که می توانند در این نوشته قرار بگیرند خیلی بیشتر از موارد مذکور است. اما تعدادی از قابل توجه ترین آنها را در لیست زیر می توانید مشاهده کنید. هیچ کدام از فیلم های زیر از لحاظ واقعی بودن داستان تایید شده نیستند.

جمع بندی

در نهایت همانطور که مشاهده کردید باید گفت که هر سازنده یا فیلمنامه نویسی می تواند جمله “این فیلم بر اساس واقعیت است” را در ابتدای اثر خود نشان دهد. محبوبیت این فیلم ها هم به واسطه همین شعار بیشتر می شود. اما اعتماد بیننده به تیم سازنده و مخصوصا نویسنده و کارگردان فیلم از بین می رود.

حتی این مسئله می تواند پیامدهای منفی قابل توجهی بر روی اکران های آینده داشته باشد. البته فیلم های زیادی هم هستند که عین واقعیت را منعکس می کنند. آثاری همچون «لیست شیندلر 1993» یا فیلم «ستیغ جهنمی 2016» که حقیقت پشت داستان آنها کاملا اثبات شده است.

در این مطلب تعدادی از مطرح ترین فیلم هایی که سازندگان آنها ادعا می کنند بر اساس واقعیت ساخته شده اند اما واقعیت درباره آنها چیز دیگریست را به شما معرفی کردیم. اگر شما هم فیلمی را می شناسید که می تواند در لیست بالا قرار داشته باشد در نظرات با سایر کاربران به اشتراک بگذارید. سپاس از همراهیتان با دیجیالیک.

مقالات مرتبط:

8 تا از پر افتخارترین بازیگران سینما که نام آنها در دل تاریخ ثبت شده است